موزه گنجینه بابل در سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۵۲۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است، معماری این بنا تلفیقی از معماری نئوکلاسیک و معماری باستانی ایرانی است، این ساختمان تا اسفند سال ۱۳۷۴ در اختیار سازمان میراث فرهنگی کشور با هدف کاربری فرهنگی قرار داشت که پس از احیا و بازسازی و مرمت در بهمن ماه سال ۱۳۷۵ رسما به عنوان موزه بابل افتتاح شد.
ردپایی از تاریخ کهن
گنجینه بابل ساختمانی زیبا در سه طبقه که تاریخی از آثار باستانی (اشیاء تاریخی فرهنگی)، اسناد تاریخی و طبقه زیرین شامل اشیاءمردم شناسی و یادمان چوبی، شامل درب و پنجره‌های اُرُسی و نردبان چوبی بصورت توامان جلوه زیبایی از تاریخ، فرهنگ وهنر بابل و مازندران را به نمایش گذاشته است.
در بخش باستان‌شناسی که در طبقه اول موزه بابل قرار دارد، شامل آثاری از دوره‌های پیش از تاریخ و اسلامی است، اشیا این بخش در یک اتاق و دو سالن قرار داده شده‌اند و طیف وسیعی را در بر می‌گیرند، سفال‌های منقوش هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد از تپه حصار دامغان، تپه سیلک کاشان و محوطه باستانی شوش، سفال خاکستری رنگ داغ‌دار تورنگ‌تپه، ظروف خاکستری مازندران در اواخر هزاره سوم و اواخر هزاره دوم پیش از میلاد و همچنین ظروف سفالی قرمز رنگ منقوش اسماعیل آباد متعلق به هزاره پنج میلادی، از قدیمی‌ترین آثار این موزه هستند.
اشیایی از اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره پیش از میلاد تا دوره پارت و ساسانی شامل مجسمه‌های سفالی، مفرغی، جنگ‌افزارهای مفرغی و ظروف سنگی، از مجموعه‌های موجود در یکی از سالن‌های موزه هستند، بسیاری از اشیای موجود در این موزه، از مناطق باستانی مازندران مانند بهشهر، ساری، قائم‌شهر، نکا و نور به دست آمده‌اند و نمایانگر قدمت منطقه شمال کشور هستند.
موزه مردم شناسی
طبقه دوم گنجینه بابل جمع آروری آثاری از تمام قومیت‌های ساکن در این خطه است در تالاری وسیع، اشیایی مانند وسایل کشاورزی، پوشاک مازندران، گیلان، ترکمن، چادرشب‌بافی زنان مازندران، صنایع دستی زنان ترکمن صحرا و صنایع دستی مانند زری‌بافی و سفال‌گری، قرار داده شده‌اند، در همین بخش نمایی از ازدواج و نوع پوشش عروس و داماد شمالی نیز در معرض دید عموم قرار گرفته است.
از دیگر فضاهای این بخش می‌توان به قهوه‌خانه سنتی با وسایلی مانند تخت چوبی برای نشستن و استراحت، قلیان، چوب‌سیگار و منقل اشاره کرد. اشیا دیگری مانند وسایل روشنایی، وسیله خرد کردن قند، تخته خرد کردن سبزی و انواع قاشق‌های چوبی کوچک نیز در این مجموعه قرار دارد.
در قسمت داروخانه سنتی در همین بخش که با نام داروخانه یا عطاری معرفی می‌شود، اطلاعاتی از انواع گیاهان دارویی شمال و فهرست طرز استفاده از آن‌ها، برای علاقه‌مندان در نظر گرفته شده است.
این موزه همچنین دارای سالن اختصاصی یادمان‌های چوبی دارای اشیایی مانند در، پنجره، انواع منبت، مشبک، قاب و گره است. قدیمی‌ترین اثر این بخش، صندوق مزار امامزاده علی از روستای سوادکوه و متعلق به ۸۳۳ هجری قمری است، دو لنگه در چوبی منبت‌کاری شده که متعلق به مزار شاهزاده رضا هستند نیز در این بخش قرار داده شده‌اند.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان بابل دراین باره به ایسنا گفت: موزه گنجینه بابل نماد این شهرستان است.
مهران فلاح خاطرنشان کرد: این موزه در سال ۱۴۰۳ پذیرای نزدیک به ۱۸ هزار نفر بازدید کننده و در ایام عید نیز از ۲۳ اسفند تا پایان تعطیلات نوروز امسال بیش ۴ هزار نفر گردشگر از گنجینه بازدید داشتند.
وی یادآور شد: بخش همکف این موزه شامل کاوشی که اخیرا در منطقه باستانی در تپه باستانی شهنه پشته کشف شده و همچنین کتابهای نفیس اهدایی ساکنین بابل است.
فلاح با اشاره به اینکه طبقه بالای این موزه شامل آثار باستانی از سراسر کرانه دریای خزر شامل سفال مفرق، شیشه و سکه‌های اکتشاف شده است، تصریح کرد: بخش مردم شناسی این موزه نیز فرهنگ زندگی مردم مازندران را به نمایش گذاشته شد.
وی از وجود اسکلت کاوش شده یک دختر جوان با قدمت ۳۵۰۰ ساله در این موزه خبر داد و گفت: این موزه میزبان ۱۰ اثر پیش از تاریخ به مناسبت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی در خرداد ۱۴۰۳ به مدت یک ماه به صورت امانت بوده که شامل جام زرین کلاردشت، انگشتر زرین با نگین مشبک گل، شمشیر زرین مکشوفه از کلاردشت، ظرف به شکل برگ مو، بشقاب سیمین، بشقاب زراندود، کلاه خود، کاسه، بشقاب نقره مکشوفه ساری آثار تاریخی نفیس این گنجینه بوده است.
دستاوردهای یگان حفاظت به عنوان مهمترین بازوی حفاظتی آثار تاریخی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران هم در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: برنامه‌های هفته میراث‌فرهنگی از امروز ۲۸ اردیبهشت مصادف با روز جهانی و ملی موزه‌ها تا سوم خرداد در استان اجرا می‌شود.
وی افزود: دستاوردهای یگان حفاظت به عنوان مهمترین بازوی حفاظتی آثار تاریخی و فرهنگی وزارت میراث‌فرهنگی در نمایشگاه‌هایی تحت همین عنوان در موزه کلبادی برپا می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی تصریح کرد: یافته‌ها و داده‌های دیرینه‌شناسی حاصل کاوش محوطه گرم‌رود بیرون آمل دوره پارینه سنگی نیز در موزه آمل به نمایشگاه گذاشته می‌شود. همچنین خانه موزه نیما یوشیج یکی از شاخص‌ترین جاذبه‌های گردشگری ادبی مازندران در بلده نور است که همایش میراث معنوی ما نیما با همکاری انجمن مردم نهاد میراث فرهنگی به مناسبت روز جهانی موزه و هفته میراث‌فرهنگی برنامه‌ریزی شده است.
وی میراث فرهنگی را محصول گردشگری در توسعه صنعت توریسم، دانست و گفت: توجه به میراث‌فرهنگی از ابنیه تاریخی و فرهنگی گرفته تا آیین‌ها و مراسم بومی و محلی، امروزه دستمایه جذب گردشگر در دنیا شده است تا جایی که دیدن یک موزه و یا معماری و نحوه ساخت یک بنا یا حضور در یک مراسم آیینی به یک مقصد گردشگری تبدیل شده است.
انتهای پیام