خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: جنگل‌های گلستان در ۸ ماهه نخست سال ۱۴۰۴ با موجی از تخلفات زیست‌محیطی و منابع طبیعی مواجه شده‌اند؛ تخلفاتی که از قطع درخت و قاچاق چوب و زغال گرفته تا چرای غیرمجاز دام، تصرف اراضی ملی و افزایش محسوس آتش‌سوزی‌ها را دربرمی‌گیرد.

آماری که از سوی یگان حفاظت منابع طبیعی استان ارائه شده، نشان می‌دهد فشار بر عرصه‌های جنگلی و ملی استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گلستان، با تشریح عملکرد این یگان در ۸ ماهه سال جاری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در این بازه زمانی در مجموع ۳۱۸ فقره پرونده تخلف در سطح استان تشکیل شده که بخش عمده‌ای از آن‌ها مربوط به قطع درخت، حریق، قاچاق فرآورده‌های جنگلی، چرای غیرمجاز دام و تصرف اراضی ملی و ساحلی است.

افزایش پرونده‌های قطع درخت و کشف چوب صنعتی

به گفته گلبینی‌مفرد، در ۸ ماهه نخست امسال ۲۲۳ فقره پرونده قطع درخت در استان گلستان به ثبت رسیده است. در همین مدت، ۴۱ مترمکعب چوب صنعتی که به‌صورت غیرمجاز برداشت و حمل شده بود، کشف و ضبط شد. همچنین ۱۱ فقره پرونده حمل غیرمجاز چوب صنعتی تشکیل و در جریان گشت‌های میدانی، ۲۰ محموله چوب از خودروهای سبک کشف شد.

وی با تأکید بر اینکه بخش قابل توجهی از قاچاق چوب از طریق وانت‌ها و خودروهای سبک انجام می‌شود، افزود: این شیوه حمل، شناسایی و برخورد را دشوارتر می‌کند و نیازمند حضور مستمر و شبانه‌روزی نیروها در عرصه است.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گلستان در ادامه به قاچاق زغال اشاره کرد و گفت: در این مدت سه هزار و ۵۶۰ کیلوگرم زغال غیرمجاز کشف و ضبط شده و سه فقره پرونده کوره زغال غیرمجاز تشکیل شده است. این پرونده‌ها مربوط به ۶ باب کوره بزرگ بوده که یک مورد آن در شهرستان آزادشهر با دو کوره فعال و دو مورد دیگر در شهرستان گرگان با چهار کوره غیرمجاز شناسایی و جمع‌آوری شده‌اند.

به گفته گلبینی‌مفرد، چرای غیرمجاز همچنان یکی از چالش‌های جدی منابع طبیعی استان است. در ۸ ماهه امسال ۱۷۰ فقره پرونده چرای غیرمجاز دام تشکیل شده که مجموعاً ۱۹ هزار و ۳۴۰ واحد دامی را شامل می‌شود؛ آماری که به‌وضوح از فشار سنگین دام بر پوشش گیاهی و مراتع استان حکایت دارد.

افزایش ۴۵ درصدی آتش‌سوزی‌ها در عرصه‌های ملی

یکی از نگران‌کننده‌ترین بخش‌های گزارش یگان حفاظت، مربوط به حریق‌هاست. فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گلستان اظهار کرد: در ۸ ماهه نخست سال جاری ۱۵۸ فقره آتش‌سوزی در عرصه‌های ملی استان ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۴۵ درصد افزایش داشته است.

وی افزود: مساحت عرصه‌های آسیب‌دیده در این حریق‌ها حدود ۱۹۰ هکتار برآورد شده است. حتی در مواردی که آتش به تنه درختان نمی‌رسد، سوختن لاش‌برگ‌ها و پوشش کف جنگل نیز خسارت جدی به اکوسیستم وارد می‌کند، چرا که تمامی عرصه‌ها به‌صورت دقیق با GPS ثبت و محاسبه می‌شوند.

به گفته گلبینی‌مفرد، تنها در مرکز استان گلستان ۴۶ فقره آتش‌سوزی در این مدت رخ داده و در برخی شهرستان‌ها مانند کردکوی نیز ۱۴ فقره حریق ثبت شده است.

وی منشأ بسیاری از این آتش‌سوزی‌ها را انسانی و ناشی از بی‌احتیاطی یا تخلف عنوان کرد.

همراهی مردم در مهار حریق‌ها

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گلستان با اشاره به نقش مردم گفت: در بسیاری از موارد، با وجود نبود مسیر دسترسی مناسب، مردم محلی و نیروهای داوطلب در همان ساعات اولیه وقوع حریق وارد عمل شدند و با کمک نیروهای حفاظتی، از گسترش آتش جلوگیری کردند؛ همراهی‌ای که نقش مهمی در کاهش خسارات داشته است.

افزایش اجرای احکام قضائی و رفع تصرف

گلبینی‌مفرد از افزایش ۷۴ درصدی اجرای احکام قضائی در حوزه منابع طبیعی خبر داد و افزود: در ۸ ماهه امسال ۱۲۰ فقره اجرای حکم در عرصه‌های جنگلی انجام شده است. همچنین ۱۴۲ فقره رفع تصرف به مساحت ۷۸ هکتار صورت گرفته که بخشی از آن مربوط به اراضی ساحلی بوده است.

وی ادامه داد: در حوزه تصرفات، ۵۵ دستگاه تجهیزات مرتبط با تخلفات ماده ۵۵ قانون حفاظت ضبط شده و ۱۷۲ مورد تصرف اراضی ساحلی شناسایی شده است. علاوه بر این، با هماهنگی دستگاه قضائی، ۴۷ مورد رفع تصرف فوری بدون تشکیل پرونده انجام شده است.

اجرای طرح ضربتی مقابله با قاچاق فرآورده‌های جنگلی

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گلستان به اجرای طرح ضربتی مقابله با قاچاق فرآورده‌های فرعی جنگلی در روزهای ۲۸ و ۲۹ اشاره کرد و گفت: این طرح به دستور فرماندهی سازمان و با مشارکت استان‌های شمالی اجرا شد و در گلستان، مدیرکل منابع طبیعی و تمامی رؤسای شهرستان‌ها به‌صورت میدانی در آن حضور داشتند.

به گفته وی، در جریان این طرح دو روزه، ۱۱ فقره پرونده حمل غیرمجاز فرآورده جنگلی (ماده ۴۸)، ۳ فقره پرونده قطع درخت (ماده ۴۲) و کشف ۱۰۰ کیلوگرم زغال غیرمجاز ثبت شد و ۹۴۹ مستندات عملیاتی برای استان و سازمان ارسال شد.

کمبود نیرو و فشار کاری شبانه‌روزی

گلبینی‌مفرد در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت نیروی انسانی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر حدود ۴۵۲ نیرو مسئول حفاظت از ۵۲۰ هزار هکتار اراضی جنگلی استان هستند. این در حالی است که نیروهای یگان حفاظت عملاً به‌صورت ۲۴ ساعته پاسخگو هستند، اما از مزایای کامل شب‌کاری و تعطیلی برخوردار نیستند؛ موضوعی که فشار کاری مضاعفی به نیروها وارد کرده است.

تأکید بر لزوم حمایت و پیشگیری

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گلستان تأکید کرد: بسیاری از اقدامات پیشگیرانه دیده نمی‌شود، اما اگر این حضور میدانی و گشت‌های مستمر نبود، قطعاً حجم تخلفات و خسارات بسیار بیشتر از ارقام فعلی بود. حفاظت از جنگل‌ها نیازمند حمایت جدی‌تر، فرهنگ‌سازی عمومی و همراهی همه دستگاه‌ها و مردم است.